Ontwikkelingen in de informatievoorziening bij de overheid: Keuzen en oplossingsrichtingen

Uit een recent benchmarkonderzoek blijkt dat organisaties die gefocused zijn op prestatiemanagement niet alleen financieel succesvoller zijn, maar ook innovatiever zijn en kwalitatief hoogwaardiger werk leveren dan bedrijven die niet door prestatiemanagement gedreven zijn. Ook ervaringen in de publieke sector in het buitenland tonen aan dat, door het invoeren van prestatiemanagement, doelstellingen eerder worden behaald, er een betere service aan klanten wordt geleverd, er efficiënter gewerkt wordt en dat er grotere tevredenheid onder de werknemers is. Overheidsorganisaties verschillen hierin niet wezenlijk van private organisaties. Het gaat alleen binnen de overheid niet om winst, maar om het realiseren van doelstellingen: of deze succesvol worden behaald is te meten aan de effecten in de samenleving.

In de praktijk blijkt dat het ontwikkelen en invoeren van adequaat prestatiemanagement in de overheid inhoudelijk, organisatorisch en veranderingstechnisch moeilijk is. Pijnpunten liggen met name in het helder krijgen van maatschappelijke doelen waaraan een bijdrage moet worden geleverd en het vertalen van deze maatschappelijke doelen naar organisatiedoelen, in de context van de beïnvloedingsmogelijkheden van de betreffende overheidsorganisatie. Daarnaast moeten de effecten en het vaststellen van de eigen bijdrage aan effecten worden gemeten, en gerapporteerd worden met behulp van rapportages die gebruikersvriendelijk en actiegericht zijn. Dit alles vergt vaak een flinke gedragsverandering. Ten slotte moeten adequaat ondersteunende informatiesystemen aanwezig zijn.

In dit artikel wordt een ontwikkelingsmethodiek behandeld voor invoering van prestatiemanagement in de overheid waarmee de auteurs goede ervaringen hebben. De mogelijke organisatorische consequenties en veranderingsaspecten waarmee rekening moet worden gehouden tijdens de invoering van prestatiemanagement worden ook besproken.